Μέχρι το απόγευμα της 23ης Σεπτεμβρίου, ήμασταν Ελεύθεροι. Ελεύθεροι όμως από τις άσχημες αναμνήσεις δεν είμαστε ακόμη και τώρα 47 χρόνια μετά.
Μητέρα, γύρω ἀπ᾽ τὰ σπίτια μας στρατοπέδευσε ἡ Ἀσία
γύρω ἀπ᾽ τὰ σπίτια μας ἀλαλάζει ἔξαλλη ἡ Ἀσία,γαυριᾶ ἔξαλλη ἡ Ἀσία,τὶ ἄλλο νὰ σοῦ πῶ; (Μόντης)
Ωρα 5:30. Οι σειρήνες της επετείου, ήχησαν για 47η χρονιά στη Μεγαλόνησο. Το πρωινό μουδιασμένο όπως εκείνο του 1974, που «έβρεχε» αλεξιπτωτιστές στις αυλές των Κυπρίων. Η Τουρκία εμμένει άλλη μια φορά στις προκλήσεις της. Άλλωστε του τούρκου όταν δεν του πάει καλά η δουλειά στο παζάρι, προσπαθεί να δείξει υπεροχή συνεχίζοντας τα σχέδια του.
Ερντογάν, Μπαχτσελί και Τατάρ ετοιμάζονται για τη φιέστα στα Κατεχόμενα, θα αξιοποιήσουν την επέτειο του «Αττίλα» για να προβάλουν τις ακραίες τους θέσεις και τα φρικτά τους σχέδια. Η αντιπολίτευση της ψευτοβουλής αρνείται να συμμετέχει στην συνεδρίαση, κατεβαίνοντας στους δρόμους της Αμμοχώστου και της Κατεχόμενης Λευκωσίας, με συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας απέναντι στις προθέσεις τους.
Τα δημοσιεύματα οργιάζουν… Προκλητικός και ο Τατάρ, Ο πρόεδρος του ψευδευκράτους κρύβει ελληνικές επιγραφές λίγο πριν την φιέστα. Γιατί κύριε Τατάρ; Γιατί ξεχνάς την καταγωγή σου, γιατί ξεχνάς την ιστορία σου; Γιατί αρνείσαι ότι είσαι απόγονος βίαια εξισλαμισθέντων χριστιανών;
Ελεύθερη Κύπρος – 20 Ιουλίου 2021
Είναι δύσκολο να αποτινάξεις από την μνήμη σου τα όσα έγιναν εκείνο τον Ιούλιο του 1974. Οι μνήμες δεν ξεθωριάζουν εύκολα όταν μόλις στα 17 σου χρόνια – αμούστακο αγόρι ακόμα - βρίσκεσαι αιχμάλωτος στα Αδανα της Τουρκίας.
Ο Κυριάκος Πανάου, γεννήθηκε στο χωριό Άσσια της κατεχόμενης Κύπρου. Θυμάται έντονα τις 40 μέρες αιχμαλωσίας του. Την μεταφορά του στα Άδανα της Τουρκίας, την σκληρή αντιμετώπιση των τούρκων και την απελευθέρωση, που φάνταζε απίθανη με τον πέρασμα των ημερών. Ο Κυριάκος θυμάται και μοιράζεται με τους αναγνώστες του Newpost, αυτές τις 40 φρικτές μέρες που έζησε στα χέρια των Τούρκων.
Μητέρα, οἱ δρόμοι μας γέμισαν
γυναῖκες ποὺ κρατᾶν καὶ μᾶς δείχνουν
τὶς φωτογραφίες τῶν ἀγνοουμένων τους
καὶ μᾶς ρωτᾶν ἂν τοὺς εἴδαμε,
Κ᾽ ἐμεῖς δὲν ἔχουμε ἀπάντηση
καὶ τοὺς λέμε ψέματα
τοὺς λέμε ναὶ οἱ αἰχμάλωτοι ποὺ γύρισαν
εἶδαν πολλοὺς στὴν Ἀντίγιαμα καὶ στ᾽ Ἄδανα» Μόντης
Μαρτυρία – Από την Κύπρο στα Άδανα και την απελευθέρωση
Υπάρχουν ακόμη στα αυτιά μου εκείνες οι φωνές των συγχωριανών μου, που φώναζαν «Έρχονται οι Τούρκοι». Ήταν 14 Αυγούστου 1974. Το χωριό ήταν ανάστατο γιατί περνούσαμε στη δεύτερη φάση της Τουρκικής εισβολής. Αποφασίσαμε κι εμείς λοιπόν με την οικογένεια μου να φύγουμε. Βγαίνοντας την πόρτα του σπιτιού μου μόλις 100 μέτρα, αντικρίσαμε τα Τούρκικα τανκς. Εμείς δεν βρήκαμε μεταφορικό μέσο να φύγουμε και μείναμε σε ενός άλλου το σπίτι. Εν τω μεταξύ μόνο πυροβολισμούς άκουγες. Κατά τις 2:30 το μεσημέρι οι τούρκοι όρμησαν μέσα στο σπίτι. Εκεί κρυβόμασταν περίπου 20 άτομα. Μας έβγαλαν έξω και μας χώρισαν σε δυο φορτηγά. Τους άνδρες αλλού και τα γυναικόπαιδα αλλού. Μας μετέφεραν έξω από το χωριό προς τη Βατυλή. Το βράδυ, βιώσαμε και τον πρώτο ξυλοδαρμό μας από τους τούρκους – καμιά σχέση βέβαια από τον ξυλοδαρμό που δεχθήκαμε στην Τουρκία. Να τονίσω ότι μας είχαν αλυσοδεμένα συνέχεια τα χέρια. Έχει φορές ακόμα και σήμερα που τις νιώθω στα χέρια μου. Τόσο βαριές και επώδυνες
Η μεταφορά στα Αδανα
«Για 3 μέρες, μας άφησαν έξω από ένα χωριό. Εκεί μας έδιναν πόλιπιφ {ζαμπόν} και ζεστά αναψυκτικά. Κάποια στιγμή μας έβγαλαν έξω από αυτό το σπίτι, εμένα και 20 άλλα παιδιά και μας απειλούσαν ότι θα μας σκοτώσουν αν δεν λέγαμε, ποιοι από εμάς ήταν στρατιώτες. Ξυλοδαρμό δεχθήκαμε κατά τη μεταφορά μας στη Λευκωσία, όπου και συναντήσαμε και άλλους αιχμάλωτους. Είχε μέρα που ήμασταν 600 άτομα. Πίναμε νερό από ένα ντεπόζιτο βρόμικο και μας έδιναν ένα κομμάτι ψωμί με ελιές.
Ήταν 24 Αυγούστου όταν μερικούς από εμάς, με δεμένα μάτια και χέρια, μας βάλανε σε φορτηγά και μας μετέφεραν στην Κερύνεια. Εκεί μείναμε αρκετές ώρες, γιατί από το λιμάνι θα μας έβαζαν σε πλοίο και θα μας πήγαιναν στην Τουρκία. Μας επέστρεψαν πίσω γιατί, όπως μας είχαν πει, τα πλοία είχαν γεμίσει. Στην επιστροφή, σταματήσαμε πάλι στο Κιόνελι. Οι Τούρκοι μας έσπασαν στο ξύλο άλλη μια φορά. Δεν ξέραμε από μας έρχονταν οι μπουνιές και οι κλωτσιές τους. Εκεί στη Λευκωσία, μας είχαν στο Γκαράζ του Παυλίδη, πάνω στο τσιμέντο, χωρίς νερό να πλυθούμε χωρίς τίποτα. Αυτό διήρκησε αρκετές μέρες. Ώσπου την 31η Αυγούστου, μας μετέφεραν πάλι στην Κερύνεια. Η μεταφορά μας στην Τουρκία ήταν γεγονός. Αποβιβαστήκαμε στη Μερσίνα και από εκεί με στρατιωτικά οχήματα μας μετέφεραν στα Άδανα. Αυτό που έμεινε στη ψυχή μου κατά τη διάρκεια της διαδρομής, είναι οι φωνές και οι κατάρες των τούρκων.
Φτάσαμε στις φυλακές των Αδάνων. Στο προαύλιο καθώς έγραφαν τα ονόματα μας, άρχισαν ακόμα μια φορά να μας χτυπάνε σε κεφάλι και πόδια. Μας ξυλοκόπησαν για καλησπέρα. Στο γείτονα μου τον Παντελή, τον μπαρμπέρη, του έμπηξαν την ξιφολόγχη στην πλάτη.»
Ο διάδρομος του τρόμου
Όποιος τον έζησε, μόνο έτσι μπορεί να τον χαρακτηρίσει. «Ο διάδρομος του τρόμου». Δεξιά και αριστερά του Διαδρόμου υπήρχαν κελιά, με στρατιώτες που μας χτυπούσαν με ότι μπορείς να φανταστείς. Ένας διάδρομος 100 μέτρων, που ένας θεός ξέρει πως καταφέρναμε και τον περνούσαμε κάθε φορά για να πάμε στο δικό μας το κελί. Εκεί μας είχαν ένα κρεβάτι και νερό για να πλυθούμε.
Από τα Άδανα στην Ατιγιαμα και τη Μερσίνα
Ήμουνα ο κρατούμενος με τον αριθμό 1003. Αυτός ήταν ο αριθμός που μου καρφίτσωσαν στο στήθος και την πλάτη. Προηγουμένως μας είχαν κουρέψει και αργότερα μας είχαν φωτογραφίσει. Στα Άδανα μείναμε 13 μέρες. Καθημερινά μας έβγαζαν στο προαύλιο των φυλακών, και εκεί οι Τούρκοι στρατιώτες, μας σκότωναν άλλη μια φορά στο ξύλο. Το φαγητό δεν ξεχνιέται. Ήταν ότι πιο αηδιαστικό είχα φάει ποτέ. Το πρωί χυλό, το μεσημέρι νερόβραστα ρεβίθια – φασόλια μελιτζάνες, ανακατεμένα όλα μαζί. Το μόνο που άξιζε, ήταν το νερό.
Στις φυλακές υπήρχε και ένας τουρκοκύπριος διερμηνέας. Τους βοηθούσε στην ανάκριση. Κάθε μέρα, μας αράδιαζαν μια λίστα ονομάτων από Ελληνοκυπρίους που έψαχναν. Αλίμονο να έμπλεκες τα πράγματα…
Ένα πρωινό, μας δέσανε τα χέρια και τα μάτια, μας δώσανε και ένα σακουλάκι με ψωμί και ελιές και μας βάλανε στα φορτηγά. Επί δώδεκα ώρες ταξιδεύαμε για να πάμε στην Ατίγιαμα. Εκεί προέκυψε ένα πρόβλημα με το πόδι μου. φαίνεται κάποια κλωτσιά μου το είχε μολύνει. Παπούτσια δεν είχαμε, μας τα είχαν πάρει από την πρώτη μέρα. Να πας σε γιατρό, με τίποτα γιατί φοβόμασταν ότι θα μας χτυπούσαν. Τελικά μετά από 3 μέρες με είδε ένας τούρκος αξιωματικός, όχι πως με λυπήθηκε αλλά μου έδωσε παντόφλες να φορέσω.
Τα ξημερώματα της 19ης Σεπτεμβρίου 1974, μας βάλανε στα φορτηγά και μας μετέφεραν στα Άδανα και κατά το βράδυ στη Μερσίνα. Η μεταφορά στη Μερσίνα έγινε με λεωφορεία και το σπουδαιότερο, δεν μας είχαν δεμένα τα μάτια και τα χέρια για να δούμε την περιοχή, όπως μας μετάφρασε ένας Έλληνας της Τουρκίας.
Η Επιστροφή στην Κύπρο
Επιβιβαστήκαμε στα πλοία για να επιστρέψουμε στην Κύπρο. Δεν ήταν ότι χαιρόμασταν που επιστρέφαμε. Δεν είχαμε την αίσθηση αυτού του γεγονότος. Ήμασταν πολύ μουδιασμένοι από το ξύλο. Φτάνοντας αντικρίσαμε τον Πενταδάκτυλο καμένο. Μας κατέβασαν στο «Πέντε Μίλι» στην Κερύνεια. Εκεί ακριβώς που έγινε η απόβαση. Ήμασταν ήδη συναισθηματικά νεκροί. Μας πήγαν σε μια Τουρκική συνοικία της Λευκωσίας. Στις 23 Σεπτεμβρίου - μετά από 40 μέρες αιχμαλωσίας – ξυλοδαρμών και βασάνων, μας μετέφεραν στο Λήδρα Πάλλας, όπου έγινε η ανταλλαγή αιχμαλώτων.
Η ώρα της απελευθέρωσης
Μέχρι το απόγευμα της 23ης Σεπτεμβρίου, ήμασταν Ελεύθεροι. Ελεύθεροι όμως από τις άσχημες αναμνήσεις δεν είμαστε ακόμη και τώρα 47 χρόνια μετά. Δεχθήκαμε τις κακουχίες και τους εξευτελισμούς των Τούρκων, όμως πάνω στην ατυχία μας φανήκαμε τυχεροί γιατί γυρίσαμε πίσω στην πατρίδα μας, στους συγγενείς μας και είδαν ξανά τα μάτια μας το φως.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου