Γενοκτονία των Ποντίων: Σαν σήμερα, στις 19 Μαΐου 1919, ξεκίνησε μια από τις σκοτεινότερες σελίδες της σύγχρονης Ιστορίας, η δεύτερη και πιο άγρια φάση της εξόντωσης των Ποντίων Ελλήνων. Ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα, και μαζί του ξεδιπλώνεται ένα οργανωμένο σχέδιο βίας, εκκαθαρίσεων και βίαιου εκτοπισμού.
Η μνήμη τέτοιες μέρες δεν ξεθωριάζει· αντίθετα, γίνεται πιο αιχμηρή. Οι αφηγήσεις των επιζησάντων σοκάρουν με τη σκληρότητά τους και την απεγνωσμένη προσπάθεια επιβίωσης. Πίσω από τους αριθμούς κρύβονται οικογένειες, παιδιά, φωνές που σίγησαν για πάντα σε πορείες θανάτου, σε φλόγες, στα βουνά ή στα κρησφύγετα.
Οι Πόντιοι δεν ήταν απλώς μια κοινότητα – ήταν πυρήνας πνευματικής και οικονομικής ζωής. Με σχολεία, τυπογραφεία, εφημερίδες κι πολιτιστικά ιδρύματα, είχαν αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στη Μικρά Ασία. Και όμως, αυτός ο πολιτισμός βίωσε την πλήρη καταστροφή.
Η γενοκτονία των Ποντίων – όπως και αυτή των Αρμενίων και των Ασσυρίων – ήταν αποτέλεσμα ακραίου εθνικισμού και σχεδιασμένης πολιτικής εξάλειψης μειονοτήτων από την Οθωμανική και στη συνέχεια κεμαλική εξουσία. Περισσότεροι από 200.000 Πόντιοι Έλληνες δολοφονήθηκαν – κάποιοι ιστορικοί εκτιμούν τον αριθμό στους 353.000.
Ακόμη πιο οδυνηρή ήταν η εμπειρία των προσφύγων όταν τελικά έφτασαν στην Ελλάδα: αντιμετωπίστηκαν συχνά με περιφρόνηση και καχυποψία. Ο χαρακτηρισμός “Τουρκόσποροι” αποτυπώνει τη βαθιά προκατάληψη που είχαν να ξεπεράσουν, επιπλέον της φρίκης που είχαν ήδη ζήσει.
Η Ελλάδα, αν και αργοπορημένα, αναγνώρισε τη γενοκτονία το 1994, θεσπίζοντας τη 19η Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης. Μαζί της, η Κύπρος, η Αρμενία, η Σουηδία, η Ολλανδία, πολιτείες των ΗΠΑ και της Αυστραλίας, καθώς και πόλεις του Καναδά. Όμως, η αναγνώριση παραμένει περιορισμένη, ενώ η Τουρκία εξακολουθεί να αρνείται την ιστορική αλήθεια, αποδίδοντας τα γεγονότα σε “παράπλευρες συνέπειες” του πολέμου.
Η ιστορία, ωστόσο, δεν διαγράφεται. Η 19η Μαΐου μάς καλεί κάθε χρόνο να θυμόμαστε. Όχι μόνο τους νεκρούς, αλλά και το χρέος που έχουμε απέναντι στην αλήθεια, στη μνήμη και στη δικαίωση.Γιατί ένας λαός χωρίς μνήμη, είναι ένας λαός χωρίς μέλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου