Κωνσταντάκης: Στην οστεοπόρωση η πρόληψη κερδίζει τη θεραπεία

Με τον όρο οστεοπόρωση εννοούμε μία χρόνια πάθηση του μεταβολισμού των οστών κατά την οποία παρατηρείται σταδιακή μείωση της πυκνότητας και της ποιότητας τους, με αποτέλεσμα με την πάροδο του χρόνου αυτά να γίνονται πιο λεπτά και εύθραυστα αυξάνοντας τον κίνδυνο του κατάγματος.
Στην ουσία τα οστά χάνουν την πλαστικότητα και τη δύναμή τους και γίνονται άκαμπτα και αδύναμα που ακόμα και με μικρή άσκηση δύναμης να σπάνε εύκολα όπως η κιμωλία. Οι λόγοι που συμβαίνει αυτό είναι πολλοί και διάφοροι.

Τα κυριότερα αίτια

•  Ηλικία
• Γυναικείο φύλο
• Κληρονομικότητα
• Χαμηλό βάρος σώματος
• Απότομη απώλεια βάρους
• Διατροφή 
• Άθληση 
• Κάπνισμα/αλκοόλ
• Ενδοκρινικές διαταραχές
• Φάρμακα

Η οστεοπόρωση λοιπόν, είναι μια πολυπαραγοντική νόσος. Παρατηρείται σε άνδρες και γυναίκες με μεγαλύτερα ποσοστά στο γυναικείο φύλο λόγω των ορμονικών διαταραχών. Εμφανίζεται κυρίως κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης.

Ανησυχητική είναι η αύξηση του κινδύνου κατάγματος. Αν ο ασθενής χτυπήσει και πέσει, ακόμη και η μικρή δύναμη που θα ασκηθεί σε κάποιο οστό θα προκαλέσει θραύση με δυσάρεστες συνέπειες από ένα κάταγμα πηχεοκαρπικής που θα απαιτήσει τοποθέτηση γύψου για 30 ημέρες, ενώ ένα κάταγμα ισχίου που θα οδηγήσει στο χειρουργείο με άγνωστες συνέπειες τόσο για την κινητικότητα όσο και για τη ζωή του ασθενούς. Μεγαλύτερη δυσκολία υφίστανται οι ηλικιωμένοι.

Πρόληψη Σήμερα περισσότερο από ποτέ, ένας συνδυασμός ιατρικών ειδικοτήτων (ενδοκρινολόγοι, ορθοπεδικοί, παθολόγοι, ρευματολόγοι, γυναικολόγοι κ.ά.) έχουν ασχοληθεί και μελετήσει εις βάθος το θέμα της οστεοπόρωσης και η μεταξύ τους συνεργασία έχει επιφέρει σημαντική βελτίωση στην αντιμετώπισή της.

Το προλαμβάνειν καλύτερο του θεραπεύεινΚατά μέσο όρο οι γυναίκες άνω των 60 ετών και οι άνδρες άνω των 70 ετών χρήζει απαραίτητο να κάνουν μέτρηση της οστικής τους μάζας. Επίσης, άνδρες οι οποίοι λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή ή πάσχουν από ενδοκρινικές διαταραχές πρέπει να εξεταστούν από πολύ νωρίτερα. Το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες οι οποίες έχουν υποβληθεί σε ολική υστερεκτομή. Τέλος, τα άτομα άνω των 50 ετών που έχουν υποστεί σπονδυλικό κάταγμα ή κάταγμα χαμηλής βίας.
Η οστεοπόρωση ευτυχώς μπορεί να προληφθεί με έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση, η οποία περιλαμβάνει καλό φαγητό πλούσιο σε βιταμίνες, άθληση, αποφυγή καπνίσματος κ.λπ. Τέλος, υπάρχουν και φάρμακα τα οποία μπορούν να ανατρέψουν την εγκατεστημένη οστεοπόρωση με αποτέλεσμα την ισχυροποίηση του σκελετού -που είναι και το ζητούμενο- για την αποφυγή καταγμάτων.
Η μέθοδος μέτρησης οστικής μάζας που συνιστάται είναι η DEXA, διπλή ενεργειακή φωτονιακή απορρόφηση στο ισχίο και στην οσφυϊκή μοίρα.
Συμπερασματικά όσα πρέπει να συγκρατήσουμε είναι α) η πρόληψη, β) ο έγκαιρος έλεγχος αστικής πυκνότητας, γ) επίσκεψη στο ιατρό.

Κωνσταντίνος Κωνσταντάκης

Χειρουργός-Ορθοπεδικός / Ιατρός εθνικής ομάδας πάλης

Πηγή